İş Güvenliği Uzmanı

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça belgelendirilmiş mühendis, mimar veya teknik elemanlar iş güvenliği uzmanı olabilir. Tüm mühendislik alanlarında görev yapanlar iş güvenliği uzmanı olabilirler.

Kısaca İSG olarak bilinen İş Sağlığı ve Güvenliği kavramı kanun ve tüzüklerle çalışanları korumak için oluşturulan uygulama ve tedbirlerin tümü anlamını ifade etmektedir.

Literatür tarafından bilinen ifadeyle İş Sağlığı ve Güvenliği, kısaltma adıyla da İSG olarak bilinen bu kavram, işyerinde işçilerin bulundukları sırada herhangi bir kazaya uğramamaları adına güvenli bir iş ortamı oluşturmak maksadıyla kanun ve tüzükler ile düzenlemeler yapılmasını ifade eder. Bununla birlikte işçi sağlığı da önem arz etmektedir. İşe göre ortam ve çalışma şekli farklı olduğundan işçilerin psikolojik ve fiziksel etkilerden korunmaları gerekmektedir.

Türkiye de iş sağlığı ve güvenliği konusunda düzenleme yapılan kanunlar ise:

• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
• SGK Kanunu
• Türk Ceza Kanunu
• Türk Tabipleri Birliği Kanunu
• Borçlar Kanunu
• Sendikalar Kanunu
• Türk Ticaret Kanunu

Kimler İş Güvenliği Uzmanı Olabilir

Başta mühendis, mimar ya da çeşitli teknik elemanlar iş güvenliği uzmanı olabilmektedirler. Mühendislerin de farklı dallarda eğitim görmüş olanları bu duruma dahil olabilmektedirler. Ayrıca yükseköğrenimini fizik, kimya ya da iş sağlığı ve güvenliği programlarında tamamlamış bireyler de iş güvenliği uzmanı olabilmektedirler. Ayrıca iş sağlığı ve güvenliği alanında meslek yüksek okulu bitirenler de iş güvenliği uzmanı olabilmektedir.

C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur

1. A) (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi, (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara,
2. B) Yurtdışından alınan iş güvenliği uzmanlığı veya eşdeğer belgeye sahip olan mühendis, mimar veya teknik elemanlardan sahip olduğu belge ile müracaat ederek yapılacak (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olanlara (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi verilir.

B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur

1. A) (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi;

• 1) (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az üç yıl fiilen görev yaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyen ve (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara,
• 2) İş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği yüksek lisansı yapmış olan mühendis, mimar veya teknik elemanlardan (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olanlara,

1. B) Yurtdışından alınan iş güvenliği uzmanlığı veya eşdeğer belgeye sahip olan mühendis, mimar veya teknik elemanlardan;

• Sahip olduğu belge ile en az üç yıl çalıştığını belgeleyenlerden (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olanlara (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi verilir.

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur

1. A) (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi;

• 1) (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az dört yıl fiilen görev yaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyen ve (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara,
•  2) İş sağlığı ve güvenliği alanında en az beş yıl teftiş yapmış mühendis, mimar veya teknik eleman olan iş müfettişleri, en az beş yıl uzman olarak çalışmış Bakanlık iş sağlığı ve güvenliği uzmanları, iş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği doktorası yapmış olan mühendis, mimar veya teknik elemanlar ile Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde mühendis, mimar veya teknik eleman olarak en az on yıl görev yapmış olanlardan (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı için yapılacak sınavda başarılı olanlara,

1. B) Yurtdışından alınan iş güvenliği uzmanlığı veya eşdeğer belgeye sahip olan mühendis, mimar veya teknik elemanlardan;
2. a) Sahip olduğu belge ile en az yedi yıl çalıştığını belgeleyenlerden (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olanlara (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi verilir.

İş güvenliği uzmanı Eğitimi Nasıl Olur

Bakanlıkça belirlenen eğitim programları teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Eğitimin teorik kısmı 180 saat, uygulama kısmı 40 saat ve toplamda 220 saattir. Uygulamalı eğitimler, iş güvenliği uzmanı bulunan bir işyerinde yapılır.

Eğitim programlarını tamamlayan adayların sınavları Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır. Girdiği ilk sınavda başarılı olamayan adaylar bir sonraki sınava da katılabilir. Ancak iki sınavda da başarılı olamayanlar yeniden eğitim programına katılmak zorundadırlar.

İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesinde bulunan ikinci fıkranın (c) bendine göre, yurtdışından alınan iş güvenliği uzmanlığı veya eşdeğer belgeye sahip olan mühendis, mimar veya teknik elemanlardan (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi almak isteyenlere sadece bir kez doğrudan sınava girme hakkı tanınır.

Sınavlarda 100 puan üzerinden en az 70 puan alan adaylar başarılı sayılır.

İş Güvenliği Uzmanı Görevleri

İş güvenliği uzmanı nın öncelikli görevi bağlı bulunduğu işyerinin rehberliğini yapmasıdır. İş sahasında kullanılan malzemelerin yerleşimi, iş güvenliğini etkileyecek herhangi olumsuz bir durumun varlığını tespit etmesi gibi görevleri bulunmaktadır. Ayrıca iş yerine risk değerlendirmesi de yapmalıdır ve oluşabilecek kazalara karşı önlem almakla mükelleftir. Bu tür önlemleri ilgili mevzuata uygun olarak yapması gerekmektedir. Bunun yanı sıra işçileri iş sağlığı ve güvenliği konusunda da bilgilendirmek, yani eğitim vermekle mükelleftir. Ayrıca işyeri hekimi gibi kendi işiyle alakalı konumdaki mercilerle fikir alışverişi yapması da son derece önemlidir.

İş güvenliği uzmanı, işçilerin işyerlerinde kazasız ve sorunsuz bir üretim ya da hizmet dönemi geçirmesini sağlamak üzere görevlendirilmektedir. Bu görevini de, ilgili mevzuat ve kanun ya da tüzüklere göre yapmaktadır.